 |
“Als je vandaag wilt begrijpen, moet je op zoek gaan naar gisteren” (Pearl Buck) Hoe leefde men tijdens de Eerste Wereldoorlog? Van waar is mijn familie afkomstig? Wat is de ontstaansgeschiedenis van ons ouderlijk huis? Wat staat er nu precies op die verweerde gedenksteen? Hoe maakte grootmoeder indertijd die lekkere vlaai? Waarom riepen we met nieuwjaar als kind ‘goesjdieël’? |
De verwondering over het waarom van ‘vandaag’ begint meestal dicht bij ons, bij zaken die we altijd al vanzelfsprekend vonden. Deze kleine vragen naar ‘gisteren’ houden echter altijd verband met de wereld waarin ze zijn ontstaan. Voor onze (groot)ouders ging deze wereld meestal niet verder dan de grenzen van het dorp. Het dorp wás gewoon hun wereld.
De belangstelling voor de lokale geschiedenis in Vlaanderen nam een halve eeuw geleden een hoge vlucht. Veel had te maken met enkele grote maatschappelijke veranderingen: het verdampen van vroegere kerntaken van de gemeente en vooral de geplande fusie van de gemeenten in 1977. Heemkringen en allerlei lokale historische kringen schoten als paddenstoelen uit de grond, zo ook in Okegem waar op 18 maart 1975 de Heemkring werd opgericht. De vereniging stelde zich in haar statuten tot doel om de bevolking in contact te brengen met het verleden van Okegem. Dit moest gebeuren door historisch opzoekingswerk, het opstellen van familiestambomen, lokale opgravingen, het organiseren van geleide wandelingen, het onderhoud van historische waardevolle voorwerpen en de bescherming van historische gebouwen.
De Heemkring wierp zich op de overgebleven archieven, organiseerde tentoonstellingen, ontwikkelde een eigen bibliotheek en archief, en verleende haar medewerking aan andere plaatselijke initiatieven. Maar de werking concentreerde zich vooral op de publicatie van historisch onderzoek van enkele ijverige bestuursleden. Aanvankelijk gebeurde dit in de vorm van Annalen (jaarboeken), maar snel wordt overgeschakeld op het concept van een historisch tijdschrift, beter bekend als de Mededelingen. Daarnaast publiceerde de Heemkring ook fotoboeken, inventarissen, een dialectwoordenboek, familiereconstructies en een synthesewerk over de Okegemse geschiedenis.
Naar aanleiding van het 20-jarig bestaan (1995) van de heemkundige kring werd het LANDBOEK OKEGEM 1695 (Herman VAN ISTERDAEL) gepubliceerd als buitengewone uitgave.
Het historisch onderzoek vindt vandaag nog steeds zijn schriftelijke neerslag in de Mededelingen. Tweemaal per jaar verschijnen er kwaliteitsvolle artikels over alle mogelijke historische aspecten van Okegem… Elk jaar krijgt de lezer meer dan 100 pagina’s tekst aangeboden over geschiedenis, dialect, families, gebruiken, volksfiguren,… van Okegem.
Alhoewel de werking zich op dit ogenblik concentreert op de publicatie van het tijdschrift, verliest de Heemkring haar oorspronkelijke doelstellingen niet uit het oog. Zo blijft de vereniging een stem waarnaar geluisterd wordt in het debat over het behoud van het (im)materieel erfgoed van Okegem.
De Heemkring gaat ook met zijn tijd mee. In 2010 startte de vereniging met een eigen website. In 2015 kreeg deze een update door de toevoeging van een massa bidprentjes, doodsbrieven, politieke pamfletten,… Deze indrukwekkende database vormt voor iedereen een aansporing om zelf naar zijn wortels op zoek te gaan.